امروزه پیشرفت تكنولوژی و به دنبال آن گشایش افقهای تازه بر روی انسان قرن 21 از یك سو و بهبود وضعیت اقتصادی مردم در نقاط مختلف جهان از سوی دیگر سبب شده تا اقشار مختلف مردم به منظور راحتی كار و افزایش رفاه خود از ابزارهای جدیدی استفاده كنند. به نظر میرسد كه استفاده از این ابزارها علاوه بر فواید آن، زیانهایی را برای كاربران آنها به همراه دارد كه از جمله آنها میتوان به انتشار امواج الكترومغناطیسی از انواع دستگاههای تلفن همراه و وسایل برقی نظیر مایكروویو، سشوار، سیستمهای بیسیم، موتور ماشینها، سیمهای فشار قوی، انواع كامپیوترها و بسیاری از لوازم برقی موجود در اطراف ما اشاره كرد كه همواره به عنوان تهدیدی جدی برای سلامتی انسانها محسوب میشوند و ما را همواره در معرض ابتلا به ناهنجاریهایی قرار می دهد.
با افزایش كاربردی امواج الكترومغناطیسی در زندگی روزمره انسان، دانشمندان زیادی به فكر تحقیق در مورد خطرات احتمالی این امواج افتادند و از سال 1940 تاكنون تحقیقات زیادی در این مورد انجام شده است. قدر مسلم آن است كه این امواج برسلامت انسان اثر سوء دارند در این رابطه توسط مؤسسات گوناگون استانداردهای متعددی جهت تعیین سطح مضر بودن این امواج برای انسان داده شده است كه از شروع وضع اینگونه استانداردها، تاكنون، مقدار آستانه مضر بودن این امواج كمتر شده است بهگونهای كه استانداردهای اولیه سطحی را برای جذب انرژی الكترومغناطیسی توسط بدن مجاز دانستند ولی پس از تحقیقات بیشتر مشخص شد كه آن استاندارد صحیح نبوده و مقدار كمتری از آن را باید مجاز دانست.
استانداردهای اولیه مقدار جذب انرژی توسط كل بدن را مدنظر قرار میدادند ولی یك میانگین را به صورت وات بركیلوگرم به عنوان آستانه قرار میدادند و مقادیر جذب انرژی بالاتر از آن مقدار را مضر و پایینتر از آن را مجاز میدانستند. بعدها علاوه بر مقدار میانگین انرژی جذب شده، مقادیر ماكزیمم و نقطه جذب توان، توسط بدن را مدنظر قرار دادند.
امروزه یكی از مرسومترین وسایل ساطع كننده انرژی الكترومغناطیسی گوشیهای تلفنهمراه هستند. گسترش روزافزون شبكههای تلفن همراه و تنوع سرویسهای ارائه شده توسط سرویس دهندگان این شبكهها، موجب افزایش اقبال عمومی مردم سراسر جهان به استفاده از این وسیله ارتباطی شده، به حدی كه تلفن همراه دیگر نه یك وسیله تجملی بلكه یكی از ابزارهای لازم و ضروری در زندگی شخصی است.
در حال حاضر گوشیهای تلفن همراه یكی از مضرترین دستگاههای ارتباطی هستند. محققان زیادی در مورد مضرات این دستگاهها كار كردهاند. بسته به مقدار انرژی تششعی دستگاه و فاصله آن از بدن، اثرات سوء آن كم و بیش نمایان میشوند. كم شدن حافظه بلند مدت و كوتاه مدت، سردرد، افزایش فشار خون، بروز عوارض در قلب و كلیهها نمونههایی از اثرات گوشیهای تلفنهمراه بر بدن انسان هستند.
در یك آمارگیری كه جهت بررسی آثار گوشیهای تلفن همراه در انگلستان و اسپانیا صورت گرفت آثار سوء در كسانی مشاهده شد كه 97 درصد آنان بیش از حدمعمول از گوشی تلفن همراه استفاده میكردند. استرس، سردرد، خستگی، دلهره، مشكل در تمركز، اختلال در حافظه، بیاشتهایی و مشكلات پوستی از آثار مشاهده شده در این تحقیق بود.
در این راستا تحقیقات زیادی نیز در خصوص اثرات ناشی از قرارگرفتن در معرض تشعشعات آنتنهای فرستنده - گیرنده تلفن همراه (BTS) نیز صورت گرفته است. آنتنهای BTS تلفن همراه در كشور ما معمولاً روی دكلهای 10 تا 30 متری و یا روی سقف آپارتمانها نصب میشوند، گاهی نیز هر یك از سه آنتن ایستگاه BTS در یك طرف یك ساختمان كه هر كدام 120 درجه را بپوشاند، نصب میشود. اشعة اصلی آنتن BTS معمولاً 6 درجه عمودی را پوشانده و تلاش میشود كه اشعه به فاصله هر چه دورتری از BTS ارسال شود تا مشتركین در فواصل دور نیز از سیگنال آن بهرهمند شوند. جهت تابش اشعه معمولاً كمی به سمت زمین گرفته میشود تا افراد نزدیك به BTS نیز از سیگنال آن بهرهمند شوند. سیگنال یك BTS معمولاً در فاصلهای بین 50 تا 200 متر از BTS به زمین میرسد. فرستندههای BTS قدرتی بسیار بیشتر از گوشی تلفن همراه ارسال میكنند. اثرات حرارتی ناشی از BTS نیز 5 هزار بار كمتر از حداكثر مقدار ناشی از آنتن گوشی همراه در فاصله 2/2 سانتیمتری است.
در سال 2005 كمیته ملی حفاظت در برابر تشعشعات رادیویی انگلستان با جمع آوری 26 گزارش منتشر شده توسط كشورها و گروههای علمی مختلف، یك گزارش تكمیلی را منتشر كرد كه در قسمت نتیجه گیری این گزارش آمده بود: " اكثر 26 گزارش مورد بررسی قرار گرفته به نتایج مشابهی دست یافتهاند و روی هم رفته تاكید دارند كه قرار گرفتن در معرض تشعشعات امواج رادیویی ممكن است اثرات نامحسوسی بر سلامتی انسان داشته باشند اما این مساله هنوز به اثبات نرسیده است. بعلاوه، این گزارشها تاكید دارند كه: "به نظر نمیرسد قرار گرفتن در معرض تشعشعات آنتن های تلفن همراه تاثیری بر سلامتی انسان داشته باشد؛ تنها مورد گزارش شده، ایجاد گرمای بسیار اندك در لایههای سطحی نزدیك به سر انسان، در اثر تشعشعات ناشی از گوشیهای تلفن همراه بوده است".
در كنار این گزارشها، مقالات و گزارشهای گوناگون دیگری نیز توسط كارشناسان و موسسات مختلف ارائه شده است با این مضامین كه: قرار گرفتن در معرض تشعشعات BTSها و گوشیهای تلفن همراه، تاثیرات چندان نامطلوبی بر بدن انسان ندارد؛ تنها مورد گزارش شده در رابطه با افزایش زمان عكسالعمل كسانی است كه به صورت مداوم از تلفن همراه استفاده میكنند.
به هر ترتیب باید گفت شواهد نشان میدهد افرادی كه بیش از سایرین در معرض امواج الكترومغناطیسی هستند، معمولا در مراحل اولیه خواب فعالیتهای مغزی بیشتری نسبت به سایرین داشته و احساس آشفتگی دارند. بنابراین هنگامی كه ما از راحتی و آسودگی استفاده از لوازم الكتریكی و تلفنهای همراه لذت میبریم و كارهای روزمره خود را با آنها انجام میدهیم، بطور همزمان در معرض اثرات منفی امواج الكترومغناطیسی قرار داریم، اما متاسفانه همه ما سعی داریم این واقعیت كه استفاده مداوم و طولانی مدت از لوازم الكتریكی آسیبهای بر بدن ما وارد میكنند را نادیده بگیریم و براحتی از كنار آن بگذریم.